فردوسي، ش 1122، اول مرداد 1352
در بحبوحة جريانها و مذاكرات سياسي كه در كنفرانس امنيت اروپا ميگذشت، در حالي كه پيام پرنهيب اتحاد مليتهاي اروپايي را مردم ساير قارهها، با افسوس و حسرت دريافت مينمودند، ديوار برلين، وجود هيولايي خود را بهتر به رخ كشيد و صفير گلولههايي كه از دو سوي آن برخاست، چنان رسا بود كه جايي براي اميدهاي والاي صلح باقي نگذاشت. چون كيست كه نداند تمام اميدهاي صلح اروپا و شايد جهان به تفاهم كامل نيروهاي دو سوي اين ديوار ستبر مربوط ميشود. مناديان صلح و بشارتدهندگان آشتي كه گاهي فروريختن ناگهاني و زماني انهدام تدريجي اين ديوار تاريخي و ايدئولوژيكي را نويد ميدهند، صفير گلولهها را ناشنيده گرفتند و به عادت كهن، تالارها و كريدورها و اقامتگاههاي شيك و پرطمطراق مذاكره و قهوهها و گيلاسهاي مشروب را ترك نكردند.
در عكسي كه همان روزها در سراسر جهان منتشر شد، جهانيان، چند كودك آلمان غربي را ديدند كه چشمهاي خود را كنجكاوانه به سوراخها و منافذ ديوار برلن گذاشته بودند و در فرصت خونيني كه به علت عبور غيرمجاز چند نفر از ديوار دست داده بود، خط آتشين و مسير گلولهها را دنبال ميكردند. اروپاي تكه پاره شده زير نگاه كودكان اروپايي، بهتر و واقعيتر به چشم ميآيد. همزمان با اين رديابي بچهگانه، بهطور بيسابقهاي كشيشهاي ساكت در موزامبيك، فرياد برآوردند و اعلام داشتند كه حكومت جبار پرتغال، مردم را قتلعام ميكند.
در پيچ و تاب خبرهاي ضد و نقيض اروپايي، تدارك آزمايشهاي اتمي فرانسه دلهرهآور بود. چون فرانسه ضمن شركت در كنفرانس امنيت اروپا، به همة جهانيان و بهخصوص به هدفهاي مورد ادعاي كنفرانس قارهاي دهنكجي كرد.
بدين ترتيب، يك بار ديگر مردم دنيا با اين واقعيت عريان آشنا شدند كه كنفرانسبازي در سطح جهاني شامل اثراتي بيش از كنفرانسبازيهاي داخلي نيست و به هر حال همة تشريفاتي كه به خاطر ايجاد رعب، بيم و اميد در افكار عمومي به وجود ميآيد، محكوم است. حتي اگر مضحكهاي در سطح جهاني و قارهاي باشد.
كدام امنيت راستين جهاني با وجود ديوار قطور برلين و تسليحات سربازان دو سوي آن و آزمايشهاي پي در پي هستهاي و قتلعام استعماري و ساير فجايع پنهان و آشكار در بسياري از مناطق، در جهان دستيافتني است؟!